وبلاگ شخصی رسول چگینی

جستارهایی در تاریخ اسلام | امامت اهل بیت علیهم السلام | نقد وهابیت |

وبلاگ شخصی رسول چگینی

جستارهایی در تاریخ اسلام | امامت اهل بیت علیهم السلام | نقد وهابیت |

پیوندها

۵ مطلب در آبان ۱۴۰۳ ثبت شده است

پژوهشگر بنیاد بین المللی امامت قم گفت: در تعالیم وحیانی اسلام، طاغوت ستیزی از مهمترین اقدامات برای گسترانیدن جامعه توحیدی است و بر این اساس، مبارزه با طاغوت و استکبار ستیزی، راهی برای اتصال به شاهراه انتظار خواهد بود.

رسول چگینی، پژوهشگر بنیاد بین المللی امامت قم در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص نقش استکبار ستیزی در مهندسی انتظار و سبک زندگی منتظرانه که زمینه ساز ظهور حضرت مهدی(عج) و درک دولت کریمه می‌شود، عنوان کرد: پیامبر اکرم(ص) در سال‌هایی که به دنبال ساخت جامعه توحیدی در مدینه بودند، از همان زمان نوید برپایی حکومت عدل الهی در آخر الزمان را به مسلمانان داده بودند. روایات متعددی که بر قطعی بودن ظهور یکی از فرزندان پیامبر(ص) در زمانی که ظلم و ستم در همه عالم فراگیر شده، قلب همه مسلمانان را مالامال از انتظار برای سربرآوردن آن ذخیره الهی کرده است.

وی ادامه داد: البته انتظار ظهور امام زمان(عج)، تنها یک حالت درونی و شوق باطنی نیست، بلکه چشمه جوشانی است که انسان را به تکاپو برای فراهم ساختن مقدمات این ظهور وا می‌دارد. وظایف زیادی بر دوش عاشقان مهدی موعود(عج) است که در دو حوزه فردی و اجتماعی قابل بررسی است. اموری از قبیل معرفت امام، محبت به امام، اطاعت، تاسی به صفات امام مانند؛ تقوا، عبادت، سخت‌کوشی، زهد، عدالت، سخاوت، صبر و بردباری را می‌توان به عنوان وظایف فردی نام برد.

چگینی تصریح کرد: در وظایف اجتماعی می‌توان به دفاع و حمایت از حرکت‌هایی که در جهت اهداف حضرت باشد اشاره کرد؛ بر این اساس، هر حرکت و اقدامی که در راستای اهداف عدالت گستر امام زمان(عج) باشد، باید مورد حمایت و هدایت منتظران ظهور بقیه الله(عج) قرار گیرد. بی تردید در این راه، مقابله با اندیشه‌هایی که مانع شکوفا شدن این نهضت احیاگری هستند، در سرلوحه فعالیت‌های مهدوی قرار می‌گیرد.

وی اضافه کرد: مستکبران عالم که جزء با ظلم و ستم قادر به حکومت بر ملت‌ها نیستند، از اصلی ترین موانع فراهم شدن ظهور امام زمان(عج) هستند؛ زیرا آنان می‌دانند که با گسترانیده شدن عدالت، جایی برای حکمرانی ظالمانه آنان باقی نخواهد ماند و ملت‌های جهان اجازه استعمار و چپاول سرمایه‌های مادی و معنوی آنان را نخواهند داد. بر این اساس، مبارزه با استکبار، گام مثبتی در فراهم شدن زمینه ظهور امام زمان (عج) است.

این استاد حوزه در پاسخ به این سوال که چطور از مسیر استکبارستیزی به شاهراه انتظار زمینه ساز ظهور متصل خواهیم شد، گفت: قرآن مجید، مستکبران عالم را با واژه طاغوت معرفی کرده است. در منظر قرآن، طاغوت به معنای طغیان‌گر و متجاوز از حدود، به‌خصوص حدود دینی و اخلاقی بیان شده است. در قرآن، پیروی از طاغوت در مقابلِ عبادت و پیروی از خداست و حتی کفر ورزیدن به آن مقدّم بر ایمان به خداست و دعوت به خداپرستی با دعوت به اجتناب از طاغوت همراه بوده است. در قرآن کریم، طاغوت‌پرستان بدتر از فاسقان اهل کتاب، و حتی بدترین و گمراه‌ترین انسان‌ها و ملعون و مغضوب خداوند، معرفی شده‌اند و رزمندگان در راه خدا در مقابل جنگ‌کنندگان در راه طاغوت قرار گرفته‌اند.

وی با اشاره به اینکه در منطق دینی، حکومت و سلطنت از آنِ خداوند بوده و از میان انواع نظام‌های سیاسی موجود در جهان، تنها حکومت خدا بر مردم پذیرفته است، افزود: این نوع از حکومت، در رهبری پیامبران، امامان یا جانشینان بر حق ایشان متجلی می‌گردد؛ بنابراین، در کنار اهداف علمی و تربیتی وجود پیامبران، باید به اهداف سیاسی آن نیز اشاره کرد. قرآن کریم نه تنها سیاست را جدای از دین نمی‌داند؛ بلکه پیامبران را موظف به دخالت در امور سیاسی، تشکیل حکومت و رهبری همه جانبه‌ بندگان می‌کند. این امر به این جهت است که اجرای بسیاری از احکام اجتماعی و قضایی اسلام، تنها در پرتو در اختیار داشتن قدرت سیاسی برای رهبران دینی امکان‌پذیر است. از این رو، همه‌ پیامبران به مبارزه با طاغوت عصر خود پرداخته و گاه در این راه به شهادت رسیده‌اند.

پژوهشگر بنیاد بین المللی امامت قم، تصریح کرد: بر اساس تعالیم اسلام هر مسلمانی موظف به پیروی از پیامبر اکرم (ص) است و باید ایشان را اسوه و الگوی خود قرار دهد، بر ما نیز لازم است که به مبارزه با طاغوت زمان و مستکبران عالم بپردازیم که مقوله استکبار ستیزی با چنین عقبه فکری، دارای مبانی مستحکم دینی می‌شود. بی شک، منتظران امام زمان(عج)، در گام نخست باید رهنمودهای قرآن و اهل بیت(ع) را در پیش چشم خود قرار دهند. در تعالیم وحیانی اسلام، طاغوت ستیزی از مهمترین اقدامات برای گسترانیدن جامعه توحیدی است و بر این اساس، مبارزه با طاغوت و استکبار ستیزی، راهی برای اتصال به شاهراه انتظار خواهد بود.

چگینی در پاسخ به این سوال که آیا منتظران می‌توانند به بهانه آمدن حضرت مهدی(عج) و مبارزه ایشان با استکبار دست از استکبارستیزی بردارند، گفت: این یکی از بهانه هایی است که در طول تاریخ افرادی که ترس و واهمه از انجام اصلاحات اجتماعی داشته‌اند، همواره مطرح می‌کردند. نباید فراموش کنیم که طبق آیه قرآن، اگر خداوند می‌خواست همه را مؤمن و متدین می‌گرداند: «وَ لَوْ شَاءَ رَبُّکَ‌ لَآمَنَ‌ مَنْ‌ فِی‌ الْأَرْضِ‌ کُلُّهُمْ‌ جَمِیعاً»؛ اما سنت خداوند بر این امر استوار نگشته و همه انسان‌ها را با اراده و اختیار خود مورد ارزیابی قرار می‌دهد. استکبار ستیزی نیز از جمله این موارد است و نمی‌توان با این بهانه که امام زمان (عج) به مبارزه با استکبار می‌پردازند، وظیفه خود در طاغوت ستیزی را نادیده گرفت.

وی تاکید کرد: برخی نیز این اعتقاد خود را مستند به برخی روایات می‌کنند که به نظر می‌رسد برداشت آنان از روایات کامل نیست؛ زیرا استکبار ستیزی که منتظران ظهور انجام می‌دهند، مقدمه‌ای برای ظهور حضرت است و هیچ ادعایی برای تشکیل حکومت مستقل و در عرض حکومت امام زمان(عج) وجود ندارد. همانگونه که بیان شد، استکبار ستیزی برگرفته از منطق قرآن است و این دستور قرآنی هیچ استثنای ندارد و همواره باید آن را در مراحل زندگی عملیاتی کرد.

این کارشناس دینی تصریح کرد: بدون تردید یکی از اصلی ترین مبارزاتی که امام زمان(عج) پس از ظهور انجام خواهند داد، مبارزه با استکبار و طواغیت زمانه است. چرا که آنچه از روایات به دست می‌آید، این است که بسیاری از مردم با شنیدن ندای ظهور امام زمان (عج) مشتاقانه به ایشان ایمان می‌آورند و خود را در رکاب حضرت قرار می‌دهند؛ اما برخی ظالمان و مستکبران که با عنوان سفیانی و دجال از آن‌ها یاد شده است، وقتی قیام حضرت بقیة الله (عج) را در تضاد با اقدامات ظالمانه خود می‌بینند، به مبارزه با حضرت بر می‌خیزند.

چگینی بیان کرد: در این هنگام، حضرت نیز برای عملی کردن وعده خداوند متعال مبنی بر گسترانیده شده عدل و داد در سراسر گیتی، استکبارستیزی را با مبارزه با جریانات سفیانی و دجال آغاز می کنند. این مبارزه‌ای است که بسیاری از مردم که از ظلم و بیداد زمانه به تنگ آمده‌اند، در لشکر امام زمان(عج) حضور پیدا می‌کنند و استکبارستیزی را در کنار امام زمان(عج) تجربه می‌کنند. بنابراین، بسیار خوب است که ما امروز بتوانیم تمرین استکبارستیزی داشته باشیم تا در زمان ظهور امام زمان (عج)، بتوانیم خود را در زمره سپاهیان مهدی موعود(عج) قرار دهیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۳ آبان ۰۳ ، ۱۱:۰۰
رسول چگینی
چهارشنبه, ۹ آبان ۱۴۰۳، ۰۹:۵۲ ق.ظ

صلواتیه‌ها در طول تاریخ

 یکی از اذکار مقدس و پرکاربرد مسلمانان در طول تاریخ، ذکر شریف صلوات بر محمد و آل محمد صلوات الله علیهم است. آثار و برکات فراوانی که این ذکر شریف به دنبال داشته، باعث شده که همواره نسبت به حفظ و پاسداشت این ذکر و ترویج آن اقدامات زیادی صورت گیرد.
کتابهای زیادی درباره ذکر «صلوات» نوشته شده است که از آنها با عنوان «صلواتیه» یاد می شود.

 

در ادامه به برخی از صلواتیه های مشهور که از جانب عالمان شیعه و اهل سنت نوشته شده است، اشاره می کنیم:

 

1- دلائل الخیرات و شوارق الانوار فى ذکر الصلاة على النبى المختار: نوشته شیخ ابو عبد الله محمد بن سلیمان حسنى (م 854 ق).

2- الاعلام بفضل الصلاة على خیر الانام: ابو عبد الله محمد نمیرى (م 544).

3- الفجر المنیر فى الصلاة فى البشیر النذیر: تاج الدین ابو حفص عمر بن على اسکندرى (م 731).

4- دفع النقمة فى الصلاة على نبى الرحمة: شهاب الدین تلمسانى (م 776).

5- القول البدیع فى الصلاة على الحبیب الشفیع: شمس الدین ابو الخیر محمد مصرى شافعى (م 902).

6- الدر المنضود فى الصلاة على صاحب المقام المحمود: احمد بن حجر هیتمى (م 973).

7- تحفة الصلوات: ملا حسین کاشفی (م 910ق).

 


 غیر از این موارد، آثار دیگری نیز وجود دارد که مؤلف، با ذوق خود صلواتی را در ستایش پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) انشاء کرده است که برای نمونه می توان به این موارد اشاره کرد:

1- صلواتیه منسوب به محیى الدین عربى (م 638ق) که درباره ائمه معصومین علیهم السلام است.

2- صلواتیه خواجه نصیر طوسى (م 672ق) است که به دوازده امام شهرت دارد.

3- صلواتیه فضل بن روزبهان (م 927ق). وى ابتداى صلواتى را انشا کرده و سپس به شرح آن پرداخته است. در این شرح به طور کلى بیان زندگى و ویژگیهاى امامان مورد نظر وى بوده است.

4- تحیات طیبات نوشته میر قوام الدین حسینى (م 936ق).

5- الصلوات و التحیات از فیض کاشانى (م 1091ق).

6- الصلواتیه از محمد بن فرج نجفى از معاصران شیخ حر عاملى.

7- سرور صدور الاولیاء از محمد بن محسن فیض کاشانی مشهور به علم الهدی (م 1112ق).

8- ضیاء المستضیئین از عتیق بن حسین موسوى.

9- انشاء الصلوات و التحیات از شیخ على بن حماد و سید عبد الکریم جزایرى.

10- دوازده امام از محمد دهدار.

11- صلوات کبیر بر پیغمبر از رضى بن ابراهیم شعبى.

12- صلوات و فضائل آن از سید محمد رضوى اصفهانى.

13- فضل صلوات بر پیامبر از سید احمد حسینى اردکانى.

 

اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۹ آبان ۰۳ ، ۰۹:۵۲
رسول چگینی

عنوان مقاله: فرآیند انتساب اتهام «خان الامین» به شیعیان

نویسنده مسئول: رسول چگینی


چکیده:
یکی از اتهامات تاریخی که از سده‌های نخستین تا کنون علیه شیعه مطرح شده است، مسئله «خان الامین» است. برخی منابع تاریخی و فرقه‌نگاری گفته‌اند که شیعیان یا دست‌کم گروهی از آنان به نام «غُرابیه»، عقیده دارند که جبرئیل در حق امیرالمؤمنین(ع) خیانت کرده است و به جای اینکه وحی را به ایشان برساند، به پیامبر اکرم(ص) رسانده است. ناسازگاری این عقیده با فقه و عقاید شیعه و عدم ذکر چنین عقیده و یا فرقه‌ای در منابع فرقه‌نگاری و تاریخی شیعیان و منابع فرقه‌نگاری متقدم اهل سنت، بر اتهام‌بودگی این عقیده گواهی می‌دهند. این پژوهش به دنبال دستیابی به فرآیند انتساب این عقیده به شیعیان است. برای این منظور پس از بررسی پیشینه کاربست این اتهام، جریان‌ها و افرادی که در شکل گیری و گسترش این اتهام نقش داشته‌اند، مورد تدقیق قرار گرفته و سرمنشأ اصلی این اتهام، بنی امیه و برخی عالمان درباری مانند شَعبی (م 104ق) معرفی شده است.

 

جهت دانلود مقاله اینجا کلیک کنید

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ آبان ۰۳ ، ۱۴:۵۶
رسول چگینی

عنوان مقاله: نقد و بررسی نظریه وهابیت در تقسیم امور به «ما یقدر» و «ما لا یقدر» با نظرداشت روایات اهل بیت (ع)

نویسنده مسئول: رسول چگینی

 

چکیده:
وهابیت با تقسیم امور به «ما یقدر علیه العبد» و «ما لا یقدر علیه الا الله»، طلب امور ما لا یقدر از غیر خدا را شرک دانسته است. این تقسیم به معیار اصلی وهابیان برای شرک‌انگاری اموری از قبیل استغاثه تبدیل شده است. دست‌یابی به اشکال وهابیت در استناد به این معیار، مسیر پاسخ‌دهی به شبهات آنان را هموار می‌سازد و ضرورت پرداخت به این موضوع را دوچندان می‌نمایاند. پژوهش توصیفی – تحلیلی پیرامون این تقسیم بیانگر آن است که عالمان اسلامی هیچگاه این تقسیم را برای جداسازی میان دعای شرکی از غیر شرکی به کار نبرده‌اند. این تقسیم در روایات اهل بیت(ع) نیز در این معنا استفاده نشده است؛ بلکه در دو حوزه واژگانی و مفهومی می‌توان آثاری از این تقسیم مشاهده کرد. کاربست واژگانی این اصطلاح، برای تعلیم یکتاپرستی و تبیین موازین شرعی بوده است و کاربست مفهومی، در توصیف بی‌کرانی خالق و کران‌مندی مخلوق مورد توجه روایات قرار گرفته است. معناکاوی این تقسیم نیز از وجود چالش ادراکی در ترویج این تقسیم خبر می‌دهد که ممکن است شرک در ربوبیت مطلقه خداوند را به دنبال آورد.

 

جهت دانلود مقاله اینجا کلیک کنید

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ آبان ۰۳ ، ۱۰:۱۵
رسول چگینی
چهارشنبه, ۲ آبان ۱۴۰۳، ۰۹:۵۷ ق.ظ

یادگار حدیث ثقلین؛ سنت یا عترت؟

حدیث ثقلین بدون توجه به دوگونه روایی آن از احادیث متواتر است که اهمیت این سفارش پیامبر خدا(ص) را به همه مسلمین جهان گوشزد می‌کند. ولی آیا می توان تواتر هر دوگونه روایی را به صورت جداگانه به اثبات رسانید؟
حدیث متواتر حدیثی است که جماعتی آن را روایت کرده که عادة محال است همه آنها تبانی بر کذب داشته باشند  و از شروط آن کثرت راویان و استمرار این کثرت در همه طبقات و اخبار از حس است  که در نتیجه علم یقینی و ضروری به صحت آن به دنبال خواهد داشت. 
با مروری بر بررسی های انجام شده این آمار به دست آمده که گونه نخست دست‌کم دارای 38 سند مستقل است  که 6 سند صحیح و 22 سند حسن  و  10 سند تضعیف  شده است و توسط 11 صحابی  و از طریق 153 راوی تا قرن هشتم در بیش از 65 منبع اهل سنت منعکس شده است. ناگفته نماند که آمار بیان شده، بر اساس برخی منابع است و همه اسناد آن به مراتب بیشتر است به گونه ای که ابن حجر هیتمی گزارش می کند حدیث ثقلین از طریق بیست و چند صحابی نقل شده است  و سید حامد نقوی راویان آن را بیش از 30 صحابی معرفی می کند  ولی به دلیل اینکه با اسناد ذکر شده تواتر ثابت می شود از بیان سایر اسانید خودداری نمودیم.

در مقابل گونه دوم دارای 6 سند است که همه آنها ضعیف هستند.
بر همین اساس در گونه نخست تا طبقه دهم(حدود سال 550 قمری) در هر طبقه تعداد راویان به میزانی است که احتمال تبانی آنها بر کذب از بین می رود و در نتیجه تواتر این حدیث در همه طبقات به اثبات می رسد و ایراد اشکال و شبهه به آن جایز نیست.  این اشکال وارد نیست که برخی از راویان تضعیف شده اند چونکه هرچند اصولیون اهل سنت، حدیث متواترِ جماعتِ کفار و فساق را نیز معتبر می دانند ولی محدثین اهل سنت در روایت متواتر نیز تنها اسلام را شرط می دانند.  بنابراین بسیاری از این تضعیفات در مورد این حدیث بی اثر می شود.
اما در گونه دوم بر اساس قاعده رجالی حتی نمی توان حکم به حسن بودن آن حدیث کرد چونکه تمام اسناد آن ضعیف هستند.  و با حد نصاب نرسیدن تعداد راویان برای اثبات تواتر در طبقات نخست، تواتر در طبقات دیگر بی معنی خواهد بود.

منبع: کتاب سنت یا عترت، تألیف رسول چگینی، ص 46.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ آبان ۰۳ ، ۰۹:۵۷
رسول چگینی