مدعیان مهدویت در طول تاریخ

 

مهدویت به معنای آمدن منجی در آخرالزمان از باورهای مشترک مسلمانان و دیگر ادیان الهی است. شیعیان معتقدند موعود، مهدی(ع) فرزند امام حسن عسکری(ع) است که در غیبت به سر می‌برد. با این حال افراد بسیاری ادعای مهدویت نموده‌اند.

🖌مدعیان مهدویت یا مُتَمَهدیان و یا مدعیان دروغین به افرادی گفته می‌شود که خود را به عنوان مهدی موعود معرفی کرده‌اند یا اینکه خودشان ادعایی نداشته‌اند اما دیگران آنها را مهدی می‌پنداشتند.

🛑 افرادی که خود مدعی مهدویت بوده‌اند:

👈 عبیدالله المهدی: در سال ۲۹۷ق به عنوان مهدی از افریقا قیام کرد و دولت فاطمیان را تشکیل داد که پس از ۲۷۰ سال منقرض گردید. او برای رسیدن به خلافت خود را مهدی خواند.

👈غلام‌احمد قادیانی: در سال ۱۸۲۶م از پنجاب هندوستان قیام کرد و ضمن ادعای مهدویت و سپس نبوت با سیک‌های آنجا جنگید و فرقه قادیانی را تشکیل داد.

👈سید علی‌محمد باب (زاده ۱۲۳۵ق): مؤسس آیین بابیت، او نخست ادعای بابیت کرد، سپس خود را باب مهدی منتظر معرفی نمود و پس از آن ادعای مهدویت و نبوت نمود. او در سال ۱۲۶۶ش در تبریز اعدام شد.

👈مهدی سودانی: محمد احمد بن عبدالله از رهبران ضد استعمار سودان (۱۳۰۷-۱۲۶۴ق) بود. او پس از تصرف خارطوم پایتخت سودان، ادعای مهدویت کرد. او در سال ۱۸۸۵م (۴ رمضان ۱۳۰۲ق) بر اثر بیماری از دنیا رفت و جسدش را در منزلش دفن کردند که بعدها به قبة‌‌المهدی مشهور شد.

👈مهدی هرغی: محمد بن عبدالله بن تومرت علوی حسنی (۴۸۵-۵۸۰ق) بود که در جبال مراکش سکونت داشت، در سال ۴۹۷ق با نام مهدی قیام کرد و بر اسپانیا تسلط یافت و سلسله موحدین را بنا نهاد.

🛑افرادی که دیگران آنها را مهدی می‌خواندند:

👈محمد بن حنفیه: گفته شده فرقه کیسانیه پس از مرگ محمد حنفیه فرزند امام علی(ع) ادعا کردند که او نمرده‏ است و مهدی است.

👈محمد بن عبداللّه محض: معروف به نفس زکیه در سال۱۴۵ق از مدینه قیام کرد و با نقشه منصور دوانیقی کشته شد. برخی ادعا کردند که او در کوه حاجر در منطقه نجد در غیبت به سرمی‌برد و او مهدی موعود است و در آینده ظهور خواهد کرد.

👈محمد بن عبدالله: فرزند منصور دوانیقی که منصور از روی رقابت با نفس زکیه، مردم را به مهدویت او دعوت می‌کرد.

👈عمر بن عبدالعزیز: سعید بن مسیب قائل به مهدویت او شد.

👈محمد بن قاسم بن عمر بن علی بن حسین: (درگذشت ۲۱۹ق) در دوره معتصم در طالقان قیام کرد و کشته شد. پیروان او درباره وی ادعای مهدویت کردند و مدعی شدند او نمرده و در آینده ظهور خواهد کرد.

👈محمد بن علی الهادی (ع): گروهی از شیعیان ادعای مهدویت درباره برادر امام حسن عسکری(ع) نموده و معتقد شدند او امام قائم است.

👈عبدالله بن معاویه: عبدالله در سال۱۲۷ق علیه حاکم کوفه قیام کرد و بر برخی از شهرهای ایران نظیر فارس، اصفهان و ری مسلط شد. او در سال ۱۳۰ق در زندان ابومسلم کشته شد. پس از کشته‌شدن او برخی وی را مهدی دانسته و مدعی شدند او زنده است و در کوه‌‎های اصفهان بسر می‌برد و در آینده ظهور می‌کند.

👈یحیی بن عمر: از نسل زید بن علی که در ایام مستعین بالله خلیفه عباسی سال ۲۵۹ق در کوفه قیام کرد، پس او را کشتند و سرش را از تن جدا نمودند. بعضی از جارودیه قائل به مهدویت او بودند.

👈موسی بن طلحه بن عبدالله: در زمان مختار بن ابی‌عبید در بصره قیام کرد و عده‌ای به عنوان مهدویت به او گرویدند.

👈الناصر لدین الله: از خلفای عباسی و متولد حدود سال ۵۵۰ق بود، سبط ابن تعاویذی در اشعاری وی را به‌عنوان مهدی منتظر ستوده است.

👈اسحاق سبتی: در دوران سلطنت سلطان‌محمد چهارم از سلاطین عثمانی در سال ۹۸۶ق به نام مهدویت قیام کرد.

👈سید احمد بریلوی: (زاده ۱۲۲۴ق) مشهور به مهدی وهابی: او در هند به تبلیغ وهابیت مشغول شد و به عنوان یکی از اولاد امام حسن مجتبی (امام دوم شیعیان) خود را معرفی نمود سپس علیه هندوها و سیک‌های پنجاب هند اعلام جنگ نمود و با برافروخته شدن آتش جنگ، کشته شد.

♨️نکته قابل توجه اینکه ادعای مهدویت از سوی افراد در دوره‌های مختلف، بیانگر اصالت اندیشه مهدویت در اسلام است.